BUDGET SPECIAL: ಏನಿದು ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್..? ವೋಟ್ ಆನ್ ಅಕೌಂಟ್ ಅಂದ್ರೆ ಏನು..?

ನವದೆಹಲಿ; ಫೆಬ್ರವರಿ ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಪರಾಮರ್ಶೆ ಹಾಗೂ ಬಜೆಟ್ ಮೇಲಿನ ಗಮನ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಚುನಾವಣಾ ವರ್ಷ ಬಂತೆಂದರೆ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್, ವೋಟ್ ಆನ್ ಅಕೌಂಟ್ ಎಂಬ ಮಾತುಗಳು ಬರುತ್ತವೆ. ಹಾಗಾದ್ರೆ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್‌ ಅಂದ್ರೆ ಏನು..? ಏನಿದು ವೋಟ್‌ ಆನ್‌ ಅಕೌಂಟ್‌..? ಈ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ.

ಏಪ್ರಿಲ್‌ ಅಥವಾ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು ಈ ಬಾರಿ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲಿದ್ದಾರೆ.

ಹಾಗಾದರೆ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಎಂದರೇನು? ಹಾಗೂ ಸಮಗ್ರ ಬಜೆಟ್ ಎಂದರೇನು? ಇವೆರಡರ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇನು? ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಫೆಬ್ರವರಿ 1 ರಂದು ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಡಿಟ್ ವರದಿಯನ್ನು ಹಿಂದಿನ ದಿನ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವರ್ಷ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯಲಿರುವುದರಿಂದ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಅಲ್ಪಾವಧಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಮಂಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನೇ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಇದು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರ ರಚನೆಯಾಗುವವರೆಗೆ ತೆರಿಗೆ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚದ ಪ್ರಕ್ಷೇಪಗಳ ವಿವರವಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಮಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದಾಗ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂದಿನ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ಮಾರ್ಚ್ 31ರವರೆಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಆದಾಯ, ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಯೋಜನೇತರ ವೆಚ್ಚಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾಹಿತಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆಯಾಗದಿದ್ದರೆ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆಯಾಗುವವರೆಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಸಂಸತ್ತಿನ ಅನುಮೋದನೆ ಅಗತ್ಯ.

ಹೊಸ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆಯಾಗುವವರೆಗೆ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಬೇಕು. ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ನಂತರ, ಪೂರ್ಣ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸುವವರೆಗೆ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಭರಿಸಲು ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅನುಮೋದಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಈ ಬಾರಿ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್‌ ಮಂಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದನ್ನು ವೋಟ್ ಆನ್ ಅಕೌಂಟ್ ಬಜೆಟ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಸಂಪೂರ್ಣ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೂ ಆ ವರ್ಷದ ವೆಚ್ಚದ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ನಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಬೇಕು. ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರ ರಚನೆಯಾದ ನಂತರ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸುವಾಗ ಈ ಬಜೆಟ್ ನಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳಾಗಬಹುದು.

ಸಂಪೂರ್ಣ ಬಜೆಟ್ ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದ ಎಲ್ಲಾ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲೂ ಮಂಡಿಸಬೇಕು. ಆದರೆ, ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆಗಳವರೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಬಜೆಟ್‌ ಮೀಸಲಿಡಲಾಗಿದೆ.

ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಚುನಾವಣಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮತದಾರರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

ಚರ್ಚೆ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ..
ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಂಜೂರಾತಿ ದೊರೆತಿರುವುದರಿಂದ ಚುನಾವಣೆಗೆ ತಗಲುವ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಡಬೇಕು. ಅನುದಾನ ಮಂಜೂರಾತಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಚರ್ಚೆ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಪೂರ್ಣ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅದೇ ಚರ್ಚೆಯಾಗಬೇಕು.

ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಸರ್ಕಾರದ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ನಮ್ಯತೆಯ ಒಂದು ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪ್ರಮುಖ ತೆರಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ನೀತಿ ಸುಧಾರಣೆಗಳಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ವೋಟ್ ಆನ್ ಅಕೌಂಟ್ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸುವ ಅವಕಾಶವಿದೆ.

1962-63ರಲ್ಲಿ ಮೊರಾರ್ಜಿ ದೇಸಾಯಿ ಅವರು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದರು. 1997-98ರಲ್ಲಿ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸಂದಿಗ್ಧತೆ ಇತ್ತು. ಆಗ ಇಂದ್ರಕುಮಾರ್ ಗುಜ್ರಾಲ್ ಸರ್ಕಾರ ಪತನವಾಯಿತು. ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಪರಿಹರಿಸಲು ಸಂಸತ್ತಿನ ವಿಶೇಷ ಅಧಿವೇಶನವನ್ನು ಕರೆಯಲಾಯಿತು. ಆಗ ಪಿ.ಚಿದಂಬರಂ ಅವರು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದರು. ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿ ಯಾವುದೇ ಚರ್ಚೆಯಿಲ್ಲದೆ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದರು.